Allianz Trade’in ”Fırtınadaki Süvariler” başlığı ile yayınladığı bu yılın ilk çeyrek Ekonomik Görünüm Raporu’nun odağında Donald Trump’ın gümrük vergileri ve ticaret savaşı var. Rapora göre, mevcut küresel belirsizlik seviyesi Covid-19 salgını sırasında olduğu kadar yüksek. Gelişmekte olan ülkeler de bu durum karşısında farklı ticari stratejiler geliştiriyor.
Dünyada ticari alacak sigortasının lideri Allianz Trade, 2025 yılının ilk üç ayını kapsayan Ekonomik Görünüm Raporu’nu yayınladı. Donald Trump’ın gümrük vergilerinin küresel ekonomi üzerindeki etkilerine dikkat çekilen raporda, ABD’nin tam teşekküllü bir ticaret savaşı başlattığı yorumuna yer veriliyor. Rapora göre; yarı iletkenler, ilaç, bakır, mineraller gibi sektörel istisnalar dışarıda bırakıldığında, ABD’nin Çin’e uyguladığı efektif tarife oranı yüzde130’a ulaşmış durumda. AB için bu oran yüzde 9. Çin’den sonra tarife oranı en yüksek beş ülke ise; yüzde 25 ile Bangladeş, yüzde 20 ile Pakistan, yüzde 15 ile Kamboçya, yüzde 14 ile Endonezya ve Japonya. ABD’nin en düşük tarife uyguladığı ülkeler ise; yüzde 4 ile Suudi Arabistan, yüzde 5 ile Singapur, yüzde 6 ile Norveç ve yine yüzde 6 ile Ekvator, yüzde 7 ile İsviçre ve yüzde 7 ile BAE. Allianz Trade ekonomistleri, tüm bu tarife artışlarının ABD’nin küresel ithalat tarife oranını 1890’lardan bu yana en yüksek seviye olan yüzde 25,5’e çıkardığına dikkat çekiyor. Ve ikili anlaşmalarla ABD’nin ithalat tarifesi oranını 2025’in son çeyreğine kadar yüzde 10,2’ye düşürebileceğini varsayıyor.
Küresel belirsizlik seviyesi Covid-19 dönemindeki kadar yüksek
Allianz Trade Ekonomik Görünüm Raporu’na göre, 2025 yılında küresel GSYH büyümesi, pandemiden bu yana en düşük seviye olan yüzde 2,3’e gerileyecek. 2024 yılında yüzde 2,9 olan küresel ekonomik büyüme, ABD kaynaklı ticari savaş nedeniyle 2025 yılında 0,6 puan hız kesecek. Mevcut küresel belirsizlik seviyesinin Covid-19 salgını sırasındaki kadar yüksek olduğu bilgisi de raporda dikkat çeken yorumlar arasında. Büyümenin Avrupa bölgesinde de yavaşlayacağını belirten ekonomistler, bu bölge için büyüme tahminlerini 2025 yılı için yüzde 0,8 ve 2026 yılı için yüzde 1,5 olacak şekilde aşağı yönde güncellediklerini belirtiyorlar. Giderek daha endişeli hale gelen hane halklarının ihtiyati tasarrufları artırması ve tüketici talebinin azalma olasılığı da rapordaki tahminler arasında yer alıyor.
Gelişmekte olan ülkeler strateji değiştiriyor
Allianz Trade Ekonomik Görünüm Raporu’nda, gelişmekte olan ülkelerin Trump vergileri nedeniyle bir yandan tarife riskleriyle diğer yandan ticari çeşitlendirme fırsatlarıyla karşı karşıya oldukları belirtiliyor. Raporda, gelişmekte olan ülkelerden bazılarının Amerikan mallarına uygulanan tarifeleri ayarlamaya çalışırken bir kısmının da ithalatı çeşitlendirerek farklı stratejilere yöneldiği vurgulanıyor. İsrail, Vietnam, Hindistan ve Tayland gibi ülkeler gümrük tarifelerini düşürmeyi, ticaret anlaşması yapmayı ya da ABD’den yapılacak ithalatı artırmayı tercih ettikleri raporda belirtiliyor. Öte yandan ABD’ye ihracat bağımlılığı en yüksek olan ve dolayısıyla en yüksek tarife artışlarına maruz kalan ülkeler müzakerelerde ön sıralarda ve bu ülkelerin genel olarak daha fazla ABD ürünü satın almayı, ABD’ye ithalat tarifelerini sıfıra yakın bir seviyeye indirmeyi ve mümkünse ABD’de yatırımlarını artırmayı öneren müzakereler etmeleri bekleniyor. Yine raporda, Çin’in, 10 Nisan’dan itibaren geçerli olmak üzere tüm ABD ithalatına yüzde 84 gümrük vergisi misillemesine gidileceğini ve bu oranın artabileceğini duyurarak daha sert bir ton benimsediği aktarılıyor.
Küresel belirsizlik sermaye harcamalarını baskılayacak
Allianz Trade Ekonomik Görünüm Raporuna göre şirketler; ithalatı öne çekmek yani stoklamak, tedarik zincirlerini çeşitlendirmek ve tarife etkilerini azaltmak için fiyatları ayarlama gibi kısa vadeli stratejiler benimserken, politika belirsizliği özellikle ABD dışında yatırımları baskılıyor. Özellikle ABD şirketlerinin perakendecilerin ve tüketici elektroniğinin önümüzdeki birkaç ay sağlam bilançolar ve altı aylık talebi karşılayacak stoklarla kısa vadeyi yönetebileceği beklentisine de raporda yer veriliyor. Ancak sektöre göre değişmekle birlikte, şirketlerin üçte ikisi, tarife maliyetlerini tüketicilere yansıtabilir. Raporda ayrıca gümrük vergilerinden kaçınmak için üretimin de Çin’den Güneydoğu Asya, Meksika ve hatta ABD’ye kaydırılması ihtimalinden de söz edilerek şirketlerin, kârlılığı etkileyebilecek yüksek işgücü maliyetlerine rağmen, ABD’de yaklaşık 1 trilyon dolar yatırım yapacaklarını açıkladıklarına yer veriliyor. Küresel talepteki düşüş ve jeopolitik sorunlar nedeniyle küresel iflasların 2025 yılında yüzde 7 oranında artacağı, ABD’de yüzde 16 ve Batı Avrupa’da ise yüzde 5 artacağı rapordaki tahminler arasında bulunuyor.
