Allianz Trade’in hazırladığı rapora göre 2023 yılında küresel alacak vadeleri ve işletme sermayesi gereksinimleri rekor düzeye yükseldi. İşletme Sermayesi Gereksinimi küresel olarak ortalama 2 gün ile üst üste üçüncü yıl artarak 76 güne yükseldi. Küresel Alacak Vadesi ise 2023 yılında ortalama 3 gün artarak 59 güne yükseldi, bu artış, son 16 yılın en büyük sıçraması olarak yorumlandı. Allianz Trade raporuna göre kârlılıktaki 1 puanlık düşüş, Avrupa şirketleri için ödeme vadelerini 7 günden fazla artırabilir.
Allianz Trade küresel Alacak Vadesi (AV) ve İşletme Sermayesi Gereksinimleri (İSG) hakkındaki son raporunu yayınladı. Dünyanın önde gelen ticari alacak sigortacısı bu raporda, ödeme koşullarının ve kurumsal finansman ihtiyaçlarının 2023 yılında nasıl bir evrim geçirdiğini küresel, bölgesel ve sektörel bir yaklaşımla ele alıyor.
İSG küresel olarak üst üste üçüncü yıl ve geniş tabanlı bir şekilde arttı
Rapora göre ekonomik büyümedeki yavaşlama ve artan işletme ve finansman maliyetlerinin etkisiyle küresel İşletme Sermayesi Gereksinimi (İSG), üst üste üçüncü kez artarak 76 günlük ciroya ulaştı. Bu artış 2022 yılına kıyasla 2 gün daha fazla. Artış seviyeleri farklılık gösterse de temel ekonomik bölgeler arasında İSG’deki uzun süreli artışın geniş tabanlı olmaya devam ettiği de raporda yer alan bilgiler arasında.
Allianz Trade İflas Araştırmaları Baş Analisti Maxime Lemerle bu durumu şöyle değerlendiriyor. “Genel olarak, örneklemimizdeki ülkelerin yarısı 2023 yılında İSG’de bir artış kaydetti ve beş ülkeden ikisinde İSG küresel ortalamayı geçti. Batı Avrupa’da Fransa ve Almanya 5 gün, Asya-Pasifik bölgesinde Çin ve Japonya 3 günlük artış ortalamasını geçen ülkeler arasındaydı. İSG 2023 sonunda Asya-Pasifik bölgesinde 2 gün artarak 81 güne, Batı Avrupa’da 1 gün artışla 69 güne, Kuzey Amerika’da 1gün artışla 70 güne ulaştı. Ayrıca, İSG’si 90 günlük ciroyu aşan şirketlerin toplam içindeki payı 2021 ve 2022 yıllarının son çeyreklerinde sırasıyla yüzde 32 ve yüzde 36 iken 2023 yılının aynı döneminde yüzde 34 oldu.”
Küresel ödeme vadeleri: 2008 yılından bu yana en büyük artış
Allianz Trade raporuna göre Alacak Vadeleri (AV), 2023 yılında 3 gün artarak 59 güne ulaştı ve İSG’deki artışın temel sürükleyicisi oldu. Söz konusu artışın 2008 yılından bu yana görülen en büyük artış ve 2022’deki artışın ise neredeyse iki katı olduğu da raporda vurgulandı. Bu artışın daha fazla şirketin ödeme almak için daha uzun süre beklediğini gösterdiğine ve nakit akışı sorunlarına ilişkin riskleri artırdığına da dikkat çekildi.
Rapora göre alacak vadesi 60 günlük ciroyu geçen şirketlerin oranı küresel olarak 2023 yılı sonunda yüzde 42 oldu.
Allianz Trade CEO’su Ahmet Ali Bugay neredeyse tüm sektörlerde alacak vadelerinin uzadığını, stokların olumsuz etkilerinin azalmasına rağmen çoğu sektörde işletme sermayesi gereksiniminin arttığına dikkat çekti. Bugay şu değerlendirmede bulundu: “Bazı sektörler ekonomik döngü ve şoklara karşı yapısal farklılıklar nedeniyle diğerlerine göre daha savunmasız olsa da neredeyse tüm sektörlerde 2023 yılında alacak vadelerinde bir artış yaşandı. Her üç sektörden ikisi ödeme vadelerini kısaltmayı veya stoklarını ayarlamayı başarmış olsa da bu kazanımlar çoğu sektörde İSG’de artışı önlemek veya İSG seviyelerinde belirgin bir fark yaratmak için yeterli olmadı. 2023 yılında en düşük İSG’ye sahip üç sektör; 14 gün ile oteller/restoranlar/turizm, 27 gün ile diğer B2C hizmetleri ve 29 gün ile ulaştırma oldu. AV açısından da tablo genel olarak aynı olup buna iki sektör istisna oluşturuyor; nakit ödeme yapan müşterileri sayesinde 25 gün ile ikinci en düşük AV’yi kaydeden perakende ve 74 gün ile en yüksek AV’lerden birine sahip olan inşaat. Önümüzdeki dönemde de kârlılığı azalması ödemelerde gecikmelere neden olabilir.”
Önümüzdeki dönemde kârlılık üzerindeki baskıların artacak olması alacak vadelerinin de artmasına neden olabilir
Allianz Trade raporunda, kârlılığın Avrupa’da ödeme vadelerini belirleyen bir numaralı etken olduğunu ve finansman olanakları ya da iş çevrimlerinden daha etkili olduğunu ortaya koyduğu belirtiliyor. Bu bağlamda, 2024 yılında yavaşlayan küresel talebin ve halen yüksek olan işletme maliyetlerinin, özellikle Avrupa’da ödeme koşullarının daha da kötüleşmesine zemin hazırlayabileceğine raporda yer veriliyor.
Allianz Trade CEO’su Ahmet Ali Bugay, “kısa süre önce yayınladığımız Küresel İflas Raporu’nda da belirttiğimiz gibi, 2024 yılı şirketler için gerçeklik kontrollerinin yapılacağı bir yıl olacak. Talebin daha uzun süre görece zayıf kalmaya devam edecek olması muhtemelen rekabetin artmasına, fiyatlandırma gücünün azalmasına ve gelir artışında düşüşler olmasına yol açacak. Bu da enerji fiyatları ve işgücü maliyetlerinin çok az rahatladığı, işletme maliyetlerinin hala yüksek olduğu bir dönemde kârlılık üzerindeki baskıyı artıracak.”
Allianz Trade Kurumsal Araştırma Başkanı Ano Kuhanathan’ın konuyla ilgili değerlendirmesi ise şöyle;
“”Kârlılıktaki 1 puanlık düşüşün ödeme vadelerini 7 günden fazla artırabileceğini tespit ettik. 2024 yılında kârlılık üzerinde baskıların artacak olması Avrupalı şirketlerin daha uzun ödeme vadelerine hazırlıklı olması anlamına geliyor. Bu durum nakit akışları üzerinde baskı yaratabilir ve bölgedeki ödeme alamama riskini potansiyel olarak artırabilir”