Dünya tahıl sektörünün en önemli buluşması “2. IAOM Avrasya Konferansı ve Sergisi”, Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği (IAOM) Avrasya Bölge Başkanlığı tarafından 31 Ağustos Perşembe günü İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlendi. Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ahmet Bağcı, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü Ahmet Güldal, IAOM Dönem Başkanı Steve Matson, Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ülkü Karakuş, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aykut Göymen ve Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Haluk Tezcan’ın katılım gösterdiği kongrede ev sahibi IAOM Avrasya Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, “Avrasya bölgesindeki sektör paydaşları olarak koridorun tekrar açılmasını destekliyoruz. Türkiye’nin ve Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ın çabalarıyla küresel gıda arz güvenliğinin sağlanması açısından önem taşıyan bu anlaşmanın devam edeceğini içtenlikle umuyoruz. Çin hariç dünya, 2024 Haziran’ında bir sonraki hasat sezonuna sadece 2 aylık tüketime yetebilecek buğdayla girecek,” dedi.
Son 9 yıldır dünyanın un ihracat şampiyonu olan Türkiye, ihracattaki başarısıyla 1896 yılında ABD’de kurulan, ABD’de 10 bölgede, dünyada ise 4 kıtada direktörlüğü bulunan IAOM’un Avrasya Bölge Başkanlığı’nı 4 yıldır üstlenmektedir. Toplam nüfusları 2 milyarı aşan ve toplam 7,1 trilyon dolar ekonomik büyüklüğü bulunan, 32 ülkeden oluşan dünya buğday üretiminin yüzde 30’unu ve dünya un ihracatının yüzde 59’unu temsil eden Avrasya Bölge Başkanlığı, dünyanın en büyük buğday üreticilerini ve un ihracatçılarını temsil ediyor. IAOM Avrasya’da yer alan ülkelerden Rusya, 87 milyon tonluk buğday üretimiyle dünyanın ilk 5 buğday üreticisinden biri olarak tek başına dünya buğdayının yüzde 10’unu ve Avrasya bölgesinin buğday üretiminin yüzde 30’unu temsil ediyor. Bu 32 ülke arasında 25 milyon tonla Ukrayna, 16 milyon tonla Kazakistan ve 19 milyon ton buğday üretimiyle Türkiye de yer alıyor. Tahıl koridoru nedeniyle ön plana çıkan Avrasya bölgesinin en güçlü sivil toplum kuruluşu IAOM Avrasya Bölge Başkanlığı, Türkiye’de 2. kez “IAOM Avrasya Konferansı ve Sergisi”ni düzenledi. İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde 31 Ağustos Perşembe günü gerçekleşen etkinlikte, Orta ve Doğu Avrupa, Baltık Ülkeleri, Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Türkiye ve diğer Orta Asya Cumhuriyetleri olmak üzere yaklaşık 1000 katılımcı ağırlandı. Hububat, un, makarna, bulgur ve yem üreticileri ile değirmen makinaları, paketleme gibi tedarikçi ve bayiler bir araya gelirken etkinliğin katılımcıları arasında Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ahmet Bağcı, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü Ahmet Güldal, IAOM Dönem Başkanı Steve Matson, Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ülkü Karakuş, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aykut Göymen ve Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Haluk Tezcan yer aldı.
“Stok kullanım oranı yüzde 17’ye düştü”
2022 yılını 3 milyon 400 bin ton un ihracatıyla kapatan ve 2023 yılını 3 milyon 500 bin ton ihracatla kapatmaya hazırlanan Türkiye’nin, un ihracatında 9 yıldır dünya lideri olduğunu belirten IAOM Avrasya Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy konuşmasında, “Dünya buğday stok kullanım oranı 2016/17 sezonundan bu yana yüzde 34 ile en düşük seviyede. Üstelik dünyanın 265 milyon tonluk buğday stokunun yarısından fazlası, 135 milyon tonu Çin’in elinde. Stok kullanım oranı tarihte ilk kez yüzde 17’ye düşüyor. Çin hariç dünya, 2024 Haziran’ında bir sonraki hasat sezonuna sadece 2 aylık tüketime yetebilecek buğdayla girecek. TMO’nun Türkiye’de gerçekleştirdiği 10 milyon tonu geçen müdahale alımıyla hem üretimin sürdürülebilirliğini sağlamış hem de ilerleyen dönemlerde oluşabilecek risklere karşı güvenlik stoğu oluşturmuştur. NASA, hava koşullarının 2024 yılında daha da kötüleşeceğini, önümüzdeki yıllarda bugünkü sıcaklık rekorlarının bile aşılacağını söylüyor. Bu da buğday üretimini zorluyor. İklim değişikliğinin etkisi, sadece tarımsal üretimiyle sınırlı değil. Dünya deniz ticaretinin yüzde 6’sının gerçekleştiği Panama Kanalı’nda, su seviyesinin kuraklık nedeniyle düşmesi, geçiş kısıtlamalarının uygulanmasına sebep oldu. Lojistikte yaşanan problemler, gıda tedarik zincirini daha da zorluyor,” dedi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’ten teşekkür
Konuşmasında tahıl koridoruna da dikkat çeken Dr. Eren Günhan Ulusoy, “Ukrayna’da üretilen ürünlerin, dünya piyasalarına ulaştırılması, dünyanın arz talep dengesi için kritik önemde. Bu nedenle dünyanın gözü kulağı tahıl koridoruyla ilgili gelecek haberlerde. Tahıl koridorunun başlaması ve sürdürülmesi için Türkiye en başından itibaren büyük bir çaba sarf etti. 17 Temmuz’da askıya alınmış olsa da bizler de Avrasya bölgesindeki sektör paydaşları olarak, koridorun tekrar açılmasını destekliyoruz. Türkiye’nin ve Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ın çabalarıyla küresel gıda arz güvenliğinin sağlanması açısından önem taşıyan bu anlaşmanın devam edeceğini içtenlikle umuyoruz. Tahıl koridoru öncesi süreçte, sektör paydaşlarımız ile Ticaret Bakanlığımız ve Dış İşleri Bakanlığımız arasındaki kritik bilgi akışını sağlayarak, tedarik zincirinin devamlılığının sağlanması için destek olduk. Ülkemizin süreçteki rolünden dolayı Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in kongremize ilettiği başarı dileklerini de sizinle paylaşmak istiyorum,” derken, dünyada 1,3 milyar ton gıdanın israf edildiğini ve bu yüzden sıfır atığı desteklediklerini belirtti. Konuşmalarda Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aykut Göymen, Türkiye makarna sanayicilerinin dünyanın ikinci ihracatçısı konumunda olduğuna dikkat çekerken, kapasite kullanımlarının yüzde 85 olduğunu söyledi. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ülkü Karakuş, bu sene Türkiye’nin iyi bir sezon geçirdiğini belirterek TMO’nun süreci iyi yönettiğini açıkladı.
