Meyta Aini, Tridge – Madagaskar’dan 2020 yılında yapılan vanilya ihracatı, büyük ölçüde Almanya’dan gelen taleple % 4087,75 oranında artarak, ABD’ye yapılan ihracatın da önüne geçiyor. ABD, Madagaskar vanilya ihracatının en önemli hedef pazarıyken, bu ülkeden yapılan toplam vanilya talebi azaldıkça Madagaskar toplam ihracatında da önemli bir düşüş gerçekleşiyor. Buna mukabil, Madagaskar’ın kaybettiği bu pazarın etkilerini, Avrupa’daki ithalatçıların (Danimarka, İsviçre ve Almanya) özellikle 2020’nin ilk ve son çeyreğinde taleplerini ciddi oranda arttırmasıyla toparladığı gözlemleniyor.
2020’ye girerken Madagaskar vanilyası Avrupa yolunda
2015 yılından bu yana, üst üste beş yıl boyunca, Madagaskar vanilya ihracatının neredeyse tamamı Amerika Birleşik Devletleri’ne yapılıyor. Dolayısıyla, bu pazara büyük bir bağımlılık olduğu görülüyor. Ancak, 2017’deki ABD’ye yapılan vanilya ihracatı (25,93 Milyon $) ile en yüksek seviyeyi gördükten sonra kayda değer ani bir düşüşle (% 80,37), 2019’da 5,09 milyon $’a kadar geriliyor. Takip eden yıl, 2020’de Madagaskar’dan yapılan vanilya ihracatı, bir önceki yıla göre % 313,8 artış göstererek, ilk ve son çeyrekteki performans ile 15,97 milyon $ olarak gerçekleşiyor. Bu iyileşmede kuşkusuz en büyük destek, Almanya’dan gelen talep oluyor. Tek pazar hedefli bir ihracatın olumsuz etkilerinin yaşanmasından sonra, Madagaskar vanilya ihracatında başta Avrupa olmak üzere destinasyonlar çeşitlendiriliyor.
Diğer büyük vanilya ithalatçısı ülkeler 2020 yılında ithalat oranlarını arttırırken ABD, 2017’den bu yana gösterdiği düşüş eğilimine % 18,8 ile bu yıl da devam ediyor. Kasım 2020’de ABD’nin, Madagaskar vanilyasına olan talebi, 2019’da 4 milyon $’dan 2020’de % 23,1 oranında düşüşle 3,08 milyon $‘a geriliyor.
ABD vanilya ithalatında son durum
2020 vanilya ticareti verilerine yakından bakıldığında, ABD vanilya ithalatının 2019’a göre% 20,5 düşüşle 6,017 milyon $’a gerilediği görülüyor. Grafikte de belirtildiği üzere, ABD ithalat pazarının büyük ölçüde Madagaskar arzına bağımlı olduğu görülüyor, (3,08 milyon $, yıllık bazda % 23,1 azalma). Diğer ihracatçı ülkeler ise: Almanya (1,26 milyon $, yıllık bazda % 348,87 artış); Endonezya (555,610 $, yıllık bazda % 71,09 azalma).
2018’deki vanilya ithalatı 24,6 milyon $ ile rekor seviyelerdeyken, 2019 yılı ABD vanilya ithalatı % 70,6 oranında keskin bir düşüş kaydederek sadece 7,25 milyon $ olarak gerçekleşiyor. Bu düşüş eğilimi 2020 yılında da devam ediyor. İthalattaki bu daralmanın temel sebebinin ülke içi tüketim alışkanlarındaki değişimler olduğu görülüyor. Buna mukabil, 2020 yılı ithalat-ihracat değerleri 14,5:13,4 oranında gerçekleşiyor. Bu değerler bize, vanilya tüketiminde ülke içi kullanım oranları azaldıkça, ABD’nin yeniden vanilya ihraç ettiği (re-export) bilgisini veriyor.