Bugünlerde sağlık ve güçlü bir iç savunma sistemi her zamankinden daha önemli. Fiziksel korunma ve ilaç tedavisi iç savunma sisteminizi destekleme yollarından biriyken, diyetinizdeki dengeli ve akıllı bir besin dağılımı da bunda çok etkilidir. Bunun nedeni, bağırsaklarımızın vücudumuzun içi ve dış dünya arasındaki bariyer olmasıdır. Çoğumuz bunu bu şekilde düşünmeyebiliriz, ancak bağırsak ağzımızdan giren yiyeceklerle, içeceklerle ve hatta bakteriler ve patojenlerle her gün temas eder.
Bağırsağımızın parçası olduğu sindirim sistemi organlarımız, gıda alımının, ağızla başlayan ve mide, ince bağırsak ve kalın bağırsak yoluyla sindirim sürecinin gerçekleştiği ve dışkının çıkarılmasıyla sona eren bir tüp gibidir. Bağırsağımızın birçok işlevi vardır, yalnızca koruyucu bir bariyer görevi görmez, aynı zamanda bağışıklık sistemimizin büyük bir kısmının, yaklaşık yüzde 70’inin temelini oluşturur. Patojenler vücudumuza dış dünyadan girebildiğinden, hem iyi işleyen bir bağırsak bariyeri hem de güçlü bir bağışıklık sistemi, bu patojenlerin bize zarar vermesini önlemeye yardımcı olabilir.
Bağırsaklarımız aynı zamanda trilyonlarca bakterinin yaşadığı bir yerdir ve bağırsak bakterilerimiz bağışıklık sistemimizi düzenlemede önemli bir rol oynar.1 Bağırsak bakterilerindeki dengesizlikler zayıf bağışıklık ve hastalıklarla ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle iyi bir sağlık, bağırsak bakterilerimizi, özellikle faydalı bakterileri korumakla başlar.
Baştan itibaren iç savunmayı güçlendirmek
Sağlıklı bağırsak bakterilerinin oluşumu doğumdan itibaren başlar. Bebekler, neredeyse hiç bakteri içermeyen gelişmemiş bir bağırsakla doğarlar. Bir bebeğin bağışıklık sistemi, yaşamın ilk haftaları ve aylarında bağırsakları kolonize eden bakterilerden çok etkilenir ve bifidobakteri adı verilen faydalı bağırsak bakterisi bunda önemli bir rol oynar. 2
Araştırmalar, bebeğin bağırsağındaki daha yüksek seviyelerdeki bifidobakterilerin daha iyi bağışıklık ve ayrıca daha düşük sayıda zararlı bakteri ile bağlantılı olduğunu gösteriyor.2 Bifidobakteriler, anne sütü içen bebeklerde, anne sütüne alternatif olarak geliştirilen bebek mamaları içenlere göre daha yüksektir.2
Neden anne sütüyle beslenen bebeklerde daha fazla sayıda bifidobakteri var? Bunun nedeni anne sütünün prebiyotikler içermesidir. Anne sütü, aynı zamanda bebeğin bağışıklık sisteminin gelişimini etkilediği için bebekler için en iyi besindir ve bu, çocuğun hastalanmasını önlemeye yardımcı olur.2
Doğal olarak var olan prebiyotikler, hindiba kökünden elde edilen oligofruktoz ve inülindir. Oligofruktoz ve inülin şu anda bilimsel olarak kanıtlanmış tek bitki bazlı prebiyotiklerdir.1. Sıcak su kullanılarak hindiba kökünden doğal olarak ekstrakte edilirler. Prebiyotikler bağırsaktaki yararlı bifidobakterileri artırır, sindirim sağlığını iyileştirir ve bebekler ile çocukların vücut direncini güçlendirir.3, 4, 5
Sağlık yararları nedeniyle, prebiyotik oligofruktoz ve inülin bebek mamasına, devam mamalarına ve bebekler ile çocuklar için geliştirilen diğer yiyecek ve içeceklere eklenir.
Prebiyotik oligofruktoz ve inülin bağışıklığı güçlendirmeye nasıl yardımcı olur?
Bifidobakteri ve lactobacillus gibi bağırsakta bulunan bazı bakterilerin sağlık için faydalı olduğu bilinmektedir. Bu bakteriler, hindiba kökünden elde edilen prebiyotik lifler inülin ve oligofruktoz gibi spesifik besinler tüketilerek seçici olarak artırılabilir. Bu şekilde bağışıklık sistemimiz güçlendirilebilir.
Prebiyotik oligofruktoz ve inülin ince bağırsakta sindirilmez. Bunun yerine, kalın bağırsağa nispeten değişmeden ulaşırlar ve bağırsaktaki faydalı bakteriler tarafından seçici olarak fermente edilirler. Bu, daha yüksek sayıda iyi bakteri oluşmasını sağlar.
İyi bakteriler, zararlı bakterileri öldürerek ve bağırsakta kolonileşmelerini önleyerek vücudu savunur. Bu bağırsak bakterileri ayrıca bağışıklık hücrelerinin geliştirilmesine ve bu hücrelerin çoğunun bulunduğu bağırsak bariyerinin güçlendirilmesine yardımcı olur.2 İyi bakteriler kısa zincirli yağ asitleri adı verilen faydalı maddeler üretir. Kısa zincirli yağ asitleri bağırsak sağlığı için çok önemlidir ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde rol oynar.1
Bebek ve çocuklarda bağışıklık sisteminin içten dışa desteklenmesi
Prebiyotikler ve bağırsak bakterileri üzerine yapılan araştırmalar, belirli bağırsak bakterisi grupları ile bağışıklık sağlığı arasında güçlü bağlantılar olduğundan, yıllardır gündemdedir. Bebeklerin ve çocukların bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmediğinden, prebiyotikler iç savunmalarını güçlendirmede önemli bir rol oynamaktadır.
2 yaşından küçük bebeklerle 6 aydan uzun bir süre boyunca yapılan bir çalışmada, oligofruktozla zenginleştirilmiş tahıl gevreği tüketen bebekler, bu prebiyotikleri tüketmeyen bebekler kadar sık hastalanmamıştır.3 Çok daha az enfeksiyon, ateş ve kusma yaşamışlardır. Ayrıca, diğerleri kadar sık doktora gitmeye ve antibiyotik kullanmaya ihtiyaç duymamışlardır.
2 yaşından büyük çocukların da prebiyotik tüketmesi fayda sağlar. Başka bir araştırmadan elde edilen sonuçlar, 3-6 yaş arası anaokulu çocuklarının, hindiba kökünden prebiyotik oligofruktoz-inülin karışımını tükettiklerinde (6 gram / gün) maltodekstrin plasebo tüketen çocuklara kıyasla daha güçlü bağışıklığa sahip olduklarını doğrulamıştır.4 Bu çalışma, grip enfeksiyonlarının daha yüksek oranda olduğu soğuk mevsimde 6 ay boyunca yapılmıştır.
Prebiyotikleri tüketen çocukların bağırsaklarında faydalı bifidobakterilerin daha fazla olduğu, ateşli enfeksiyon ve sinüs enfeksiyonları oranlarının çok daha düşük olduğu ve ayrıca sindirim sağlığının geliştiği gözlemlendi.4
Bu çalışmada, bazı çocuklar enfeksiyonları için antibiyotik ilaç kullanıyordu. Antibiyotik ilaç, enfeksiyonlara neden olan kötü bakterileri yok etmeye yardımcı olurken, aynı zamanda iyi bağırsak bakterilerine de zarar verir. Etkileyici bir şekilde, prebiyotik oligofruktoz-inülin karışımı tüketen çocuklar, antibiyotik ilaç almalarına rağmen önemli ölçüde daha yüksek ve daha stabil bifidobakteri seviyelerine sahipti.5
Yetişkinlerde bağışıklığın güçlendirilmesi
Tıpkı bebekler ve çocuklar gibi yetişkinlerin de güçlü bir bağışıklık sistemine ihtiyacı vardır. Yararlı bağırsak bakterileri, üretilen kısa zincirli yağ asitleri ile birlikte bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde ve bağırsak bariyerinin güçlendirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır.1.
Hindiba kökünden elde edilen prebiyotik inülin ve oligofruktoz, bağışıklık sistemimize birçok yönden yardımcı olan özel besinlerdir. Bu prebiyotikler sadece yetişkinlerdeki faydalı bifidobakterilerin sayısını artırmakla kalmaz 1, potansiyel bağırsak patojeni Bilophila bakterilerini dahi azaltırlar.6 Ayrıca dış dünyaya karşı koruyucu bariyer olan bağırsaklarımızı güçlendirmeye yardımcı olurlar.1 Prebiyotik hindiba kökü liflerinin belirli bağışıklık hücrelerinin aktivitesini arttırdığı 7 ve patojenik bakterilerin neden olduğu ishali azaltmaya yardımcı olduğu tespit edilmiştir.8 Ayrıca, prebiyotik hindiba kökü lifleri enflamasyonu azaltır.1 Enflamasyon, vücudun bağışıklık sisteminin kontrolünü kaybettiği anlamına gelir.
Bu, daha iyi bağışıklık sağlığı için bu özel prebiyotik hindiba kökü liflerini tüketmeyi daha da önemli kılıyor. Süt ürünleri, yoğurt, unlu mamuller, tahıllar ve atıştırmalıklar gibi çeşitli ürünlerle prebiyotik hindiba kökü liflerini tüketebiliriz.
Bağırsak bakterilerini, bağırsak sağlığını ve daha fazlasını destekleyen prebiyotikler
Prebiyotik oligofruktoz ve inülin, iyi bağırsak bakterileri için besin maddeleridir ve bebekler, çocuklar ve yetişkinler dahil tüm yaş grupları için faydalıdır. İyi bağırsak bakterileri, doğumdan yetişkinliğe kadar bağışıklığımızı güçlendirmede önemli bir rol oynar.
Öyle ki, hindiba kökünden gelen prebiyotik oligofruktoz ve inülinin, sağlığımıza pek çok şekilde faydası var – bağırsaklarımızdaki iyi bakterileri arttırmak, zararlı bağırsak bakterilerini azaltmak, bağışıklığı desteklemek ve güçlendirmek, sindirim sağlığını iyileştirmek, kan şekerini düzenlemeye yardımcı olmak ve dahası!
Kaynakça;
- Gibson GR, Hutkins R, Sanders ME, Prescott SL, Reimer RA, Salminen SJ, Scott K, Stanton C, Swanson KS, Cani PD, Verbeke K, Reid G (2017) Expert consensus document: The International Scienti c Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) consensus statement on the de nition and scope of prebiotics. Nat Rev Gastroenterol Hepatol 14(8):491–502. http://www.nature.com/articles/nrgastro.2017.75
- Turroni F, Milani C, Duranti S, Lugli G, Bernasconi S, Margolles A, Di Pierro F, van Sinderen D, Ventura M (2020) The infant gut microbiome as a microbial organ in uencing host well-being. Ital.J Pediatr 46(16):1–13. https://ijponline.biomedcentral.com/ articles/10.1186/s13052-020-0781-0
- Saavedra JM, Tschernia A (2002) Human studies with probiotics and prebiotics: clinical implications. Br J Nutr 87(S2):S241-S246. http://journals.cambridge.org/article_S0007114502001010
- Lohner S, Jakobik V, Mihàlyi K, Soldi S, Vasileidadis S, Theis S, Sailer M, Sieland C, Berényi K, Boehm G, Decsi T (2018) E ect of prebiotic inulin-type fructans on acute infectious diseases in children: a randomized explorative study
- Soldi S, Vasileiadis S, Lohner S, Uggeri F, Puglisi E, Molinari P, Donner E, Sieland C, Decsi T, Sailer M, Theis S (2019) Prebiotic supplementation over a cold season and during antibiotic treatment speci cally modulates the gut microbiota composition of 3-6 year-old children. Benef Microbes 10(3):253–263. https://www.wageningenacademic.com/doi/pdf/10.3920/BM2018.0116
- Vandeputte D, Falony G, Vieira-Silva S, Wang J, Sailer M, Theis S, Verbeke K, Raes J (2017) Prebiotic inulin-type fructans induce speci c changes in the human gut microbiota. Gut 66(11):1968–1974. http://gut.bmj.com/content/gutjnl/66/11/1968.full.pdf
- Vogt L, Meyer D, Pullens G, Faas M, Smelt M, Venema K, Ramasamy U, Schols HA, Vos P de (2015) Immunological properties of inulin- type fructans. Crit Rev Food Sci Nutr 55(3):414–436. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24915372
- Lewis S, Burmeister S, Brazier J (2005) E ect of the prebiotic oligofructose on relapse of Clostridium di cile-associated diarrhea: a randomized, controlled study. Clin Gastroenterol Hepatol 3(5):442–448. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15880313
